W środę19 sierpnia 2020 r. w Wyszogrodzie bardzo uroczyście uczczono pamięć o bohaterach z wojny polsko-bolszewickiej 1920 r. podczas Mszy św. w parafialnym kościele pw. św. Trójcy oraz na cmentarzu w Wyszogrodzie, gdzie został odsłonięty i poświęcony odnowiony pomnik szer.uł. Jana Mąkowskiego. Ciężko ranny w bitwie pod Górą i przewieziony do punktu opatrunkowego w Wyszogrodzie zmarł i tutaj został pochowany. 11 listopada 1935 r. miejscowi harcerze ufundowali z publicznej zbiórki betonowy pomnik nagrobny. Dzięki staraniom Burmistrza Gminy Iwony Gortat, Muzeum Mazowieckiego w Płocku: dyr. Leonardowi Sobierajowi i kierownikowi Zdzisławowi Leszczyńskiemu, ks. kan. Grzegorzowi Przybyłkowi oraz harcerzom, został wykonany nowy pomnik nagrobny z piaskowca, odzwierciedlający pierwotne napisy. Przedsięwzięcie sfinansował Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Łodzi, którego dyrektorem jest dr hab. Dariusz Rogut. Przy pomniku została także umieszczona przez harcerzy ziemia z pola bitewnego spod Góry (gm. Staroźreby).
„Nasza dzisiejsza uroczystość wpisuje się w stuletnią rocznicę zwycięskiej Bitwy Warszawskiej, która przesądziła o triumfie oręża i narodu polskiego, ocaleniu młodej niepodległości państwowej Polski oraz obronie cywilizacji Europy, wiary i kultury chrześcijańskiej” – powiedziała gospodarz i współorganizator uroczystości Burmistrz Gminy i Miasta Wyszogród Iwona Gortat, witając zacnych gości i delegacje. Rangę uroczystości podniosły okolicznościowe listy oraz wieńce od Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy(reprezentowała Marlena Mazurska- Kierownik Delegatury w Płocku Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego)oraz Prezesa Rady Ministrów Mateusza Morawieckiego, a także sztandary: Stowarzyszenia Jazdy Konnej im. 4 Pułku Strzelców Konnych Ziemi Łęczyckiej, Hufca Mazowsze Płock im. Szarych Szeregów oraz Hufca ZHP Płońsk im. phm. Czesława Markiewicza. List i kwiaty przesłał także Wicemarszałek Sejmu RP Piotr Zgorzelski oraz Poseł, sekretarz stanu w Ministerstwie Aktywów Państwowych Maciej Małecki. Osobiście wziął udział w uroczystości Poseł Arkadiusz Iwaniak.
.
Wśród gości byli także przedstawiciele samorządów historycznej Ziemi Wyszogrodzkiej, a wśród nich: Burmistrz Miasta i Gminy Marcin Gortat, Wójt Gminy Mała Wieś Zygmunt Wojnarowski, Wójt Gminy Staroźreby Kamil Groszewski, Wójt Gminy Iłów Jan Paweł Kraśniewski. Obecni byli także przedstawiciele Starosty i Powiatu Płockiego. IPN reprezentował dr Łukasz Perzyna.
Samorząd wyszogrodzki reprezentowała również Przewodnicząca Rady Gminy i Miasta Wyszogród Barbara Dominikiewicz wraz z radnymi Rady Gminy i Miasta, sołtysami i przewodniczącymi rad osiedli.
Uroczystość rozpoczęto Mszą Świętą koncelebrowaną, której przewodniczył ks. prałat Janusz Mackiewicz – proboszcz parafii pw. św. Wawrzyńca w Żukowie i zarazem dziekan dekanatu wyszogrodzkiego. W koncelebrze uczestniczyli:
- ks. kan. Grzegorz Przybyłek – proboszcz parafii pw. Św. Trójcy w Wyszogrodzie i współorganizatora uroczystości i kaznodzieja, który mówiąc o niebywałym bohaterstwie i waleczności polskich obrońców w 1920 r. wskazał także na mobilizację narodową, siłę modlitwy, która wówczas towarzyszyła walczącym, procesje z monstrancją na ulicach Warszawy i innych miejscowości;
- ojciec gwardian Marek Iwański reprezentujący Zakon Braci Mniejszych Konwentualnych
- ks. senior dziekan wyszogrodzki kan. Zenon Glicner;
- ks. kan. Grzegorz Jendrzejewski - proboszcz parafii pw. św. Floriana w Orszymowie;
- ks. kan. Edward Kuzak – proboszcz parafii pw. św. Maksymiliana Kolbego w Małej Wsi
- ks. prof. dr hab. Rafał Bednarczyk proboszcz parafii pw. św. Jana Chrzciciela w Rębowie.
- ks. Łukasz Mastalerz – salezjanin, proboszcz parafii Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny w Czerwińsku nad Wisłą.
Liturgię uświetnił chór parafialny „Maranna Tha” z organistą Michałem Ogonowskim.
Niezwykle treściwy komentarz historyczny do wydarzeń z sierpnia 1920 r. w powiecie płockim oraz do okolicznościowej wystawy przedstawił dr Grzegorz Gołębiewski, wiceprezes Towarzystwa Naukowego Płockiego.
Po Mszy Św. uczestnicy uroczystości procesjonalnie skierowali się na miejscowy cmentarz przy dźwiękach Orkiestry Dętej OSP w Rębowie pod batutą Romualda Owsika. Orszak uświetnił orszak konny grupy rekonstrukcyjnej z Mławy 4 Pułku Ułanów Zaniemeńskich. Na cmentarzu nastąpiło odśpiewanie hymnu Polski, złożenie ziemi z pola bitewnego, odsłonięcie pomnika śp. uł. Jana Mąkowskiego oraz złożenie wieńców, kwiatów i zapalenie zniczy. Słowo do zgromadzonych skierował także hm. Cezary Supeł – komendant Chorągwi Mazowieckiej Związku Harcerstwa Polskiego, który zwrócił uwagę na liczny udział harcerzy-ochotników w wojnie obronnej 1920 r., a także na pielęgnowanie takich grobów przez harcerzy jak grób uł. Jana Mąkowskiego. Harcerze podczas uroczystości pełnili honorową wartę przy pomniku oraz sprawowali różne funkcje, za co odpowiadały: harcmistrz Edyta Ręczkowską - Komendantka Hufca Mazowsze Płock oraz harcmistrz Marta Zientara - Komendantka Hufca ZHP Płońsk.
Aktu odsłonięcia odnowionego pomnika dokonali: Burmistrz Iwona Gortat, dr Łukasz Perzyna reprezentującego IPN, Leonard Sobieraj dyrektor Muzeum Mazowieckiego w Płocku, ks. kan. Grzegorz Przybyłek – proboszcza miejsca, przedstawiciel harcerzy hm. Cezary Supeł.
Na zakończenie uroczystości Burmistrz Iwona Gortat powiedziała: „Z całego serca dziękuję za obecność, zaangażowanie i tę podniosłą uroczystość patriotyczno-religijną. Jestem przekonana, że dzisiejsze wydarzenie na długie lata pozostanie w naszych sercach i umysłach, a pamięć o bohaterskich obrońcach ojczyzny nigdy nie wygaśnie, lecz będzie nas uczyć służby dla Polski. Chwała Bohaterom!”
Serdeczne podziękowania składamy wszystkim zaangażowanym w tę uroczystość, uczestnikom, parlamentarzystom, samorządowcom, urzędnikom, kierownikom, dyrektorom szkół i przedszkola, prezesom, regionalistom, działaczom społecznym, Solidarności Rolników Indywidualnych Ziemi Płockiej, studentom Uniwersytetu Trzeciego Wieku, wszystkim obecnym.
Koordynował, scenariusz przygotował i nad przebiegiem uroczystości czuwał sekretarz Gminy i Miasta Wyszogród Jacek Piekarski. Fotografie wykonała Sylwia Kempczyńska (Ziętara). Nagłośnienie – Marcin Pieniążek.
Dziękujemy za obecność i piękny budujący przykład patriotycznej postawy.